Nguyên nhân của tội phạm là nội dung cốt lõi của tội
phạm học. Ngay từ thời cổ đại, các học giả đã đặt ra câu hỏi lớn: Tại sao con
người lại phạm tội? Lí đô gì đã thúc đẩy con người phạm tội hay nguyên nhân của
tội phạm' là gì. Cho đến khi tội phạm học được hình thành và phát triển, câu hỏi
này vẫn tồn tại và luôn là vẩn đề “nóng hổi” được đặt ra cho các nhà khoa học
phải tiếp tục nghiên cứu.
Việc nghiên cứu nguyên nhân của tội phạm đóng vai
trò quan trọng ừong tội phạm học, Sau khi nghiên cứu về tình hình tội phạm, nhà
nghiên cứu cần tiếp tục nghiên cứu ván đề nguyên nhân của tội phạm để từ đó mói
có thệ xây dựng được các biện pháp phòng ngừa tội phạm sát họp với thực tế, có
thể hạn chế hoặc loại trừ được nguyên nhân phát sinh tội phạm, ngăn chặn hiệu
quả tội phạm xảy ra trong xẩ hội. Việc xây dựng biện pháp phòng ngừa tội phạm
không thể chỉ dựa ừên tình hình tội phạm mà phải gắn kết với nguyên nhân của tội
phạm. Trên cơ sở đó, các biện pháp phòng ngừa mói có thể giải quyết tận gốc, ừiệt
để nguyên nhân phát sinh tội phạm, từ đó, ảnh hưởng tói hiệu quả của việc ngăn
ngừa tội phạm xảy ra trên thực tế.
Tội phạm là hiện tượng cỏ tính chất cá nhân và xẫ hội.
Do đó khi tìm hiểu về nguyên nhân của tội phạm phải nghiên cứu cà nguyên nhân bắt
nguồn từ phía xã hội và nguyên nhân xuất phát từ cá nhân người phạm tội, sự tác
động của nguyên nhân xẫ hội tới cá nhân dẫn đến sự hình thành nhân cách lệch ỉạc
của cá nhân người phạm tội, từ đó phát sinh tội phạm.
Bên cạnh đó
cũng cân tìm hiểu cả tình huống cụ thể bởi vì trong một số trường hợp, tình huống
đỏng vai trò như là nguyên nhân phát sinh tội phạm. Khi nghiên cứu về nguyên
nhân của tội phạm, không nên chi phân tích cảc nguyên nhân bên ngoài như nguyên
nhân thuộc về kinh tế xã hội; nguyên nhân thuộc về văn hoá, tư tưởng; nguyên
nhân thuộc về tổ chức, quản lí xã hội... mà không chú trọng vấn đề nguyên nhân
từ phía người phạm tội (yếu tố sinh học, tâm lí của người phạm tội) cũng như sự
tác động của nguyên nhân từ bên ngoài đến quá trình hình thành nhân cách lệch lạc
của cá nhân. Tìm hiểu nguyên nhân của tội phạm đòi hỏi phải tìm hiểu cả nguyên
nhân từ phía người phạm tội với những tố chất sinh học và đặc điểm tâm lí riêng
biệt cũng như quá trình hình thành nhân cách lệch lạc của họ do chịu sự tác động
của môi trường sống. Hơn nữa, các nguyên nhân phát sinh tội phạm không có vị
trí tương đương nhau. Ở vụ án cụ thể, nguyên nhân nào đó có thể giữ vai trò quyết
định, còn các nguyên nhân khác chỉ là hỗ ừợ, thúc đẩy cho việc thực hiện tội phạm
nhưng ở vụ án khác, các nguyên nhân này có thể hoán vị cho nhau và một hoặc một
số nguyên nhân khác lại giữ vai trò quyết định trong việc phát sinh tội phạm.
Xem: John Howard Society of Canada, nguồn: http://www.johnhoward.ca,
Canadian Council on Social Developmcnt.
Do đó, nghiên cứu nguyên nhân của tội phạm phải
nghiên cứu nguyên nhân bắt nguồn từ phía xã hội và nguyên nhân xuất phát từ cá
nhân người phạm tội, sự tác động qua lại giữa các nguyên nhân. Người nghiên cứu
cần có cải nhìn toàn diện khi đánh giá về nguyên nhân phát sinh tội phạm, tránh
kiểu áp đặt ý chí chủ quan, không dựa trên cơ sở nghiên cứu khách quan. Bên cạnh
việc xác định những yếu tố được coĩ là nguyên nhân của tội phạm, cũng cần làm
rõ cơ chế tác động cùa chúng làm phát sinh tội phạm.
Để làm rõ nguyên nhân của tội phạm, người nghiên cứu
thường sử dụng các phương pháp: thổng kê, nghiên cứu mẫu và nghiên cứu thực
nghiệm. Khi nghiên cứu về nguyên nhân của tội phạm, người nghiến cứu thường đưa
ra giả tnúyểt và sau đó phải có số liệu cụ thể để minh chứng cho giả thuyết đó.
Chỉ như vậy thì giả thuyễt mới trở thành nhận định có độ tin cậy, thuyết phục.
Ví dụ: Với giả thuyết cho rằng nguyên nhân củấ tội phạm là do người phạm tội quấ'nghèo,
thất nghiệp nên họ phải phạm tội để tồn tại thi người nghiên cứu phải chỉ ra được
trong tổng sổ tội phạm đã nghiên'cứá, số vụ phạm tội thuộc trường họp nối trên
chiêm tỉ lệ % đáng kể. Nếu nhận định về nguyên nhân của tội phạm mà không có 'Số
liệu niĩhh chứng kèm theo thì đó chỉ lằ nhận định mang tính chủ quan của người
nghiên cứu, không đáng tin cậy và nhận định này không thể là cơ;sở để dựa vào đỏ
xây dựng biện pháp phòng ngừa tộỉ phạm sát họp. cần chú ý là khi nghiên cứu về
nguyên nhân của tội‘ phạm, việc chọn mẫu nghiên cứu phải là ngẫu nhiên,'diện rộng
thì sự phản ánh hiện thực khách quàn mới đảm bảo chính xác. Khi đưa ví dụ cụ thể
để minh hoạ, cần chọn từ những mẫu ngẫu nhiên một số vụ việc có tính chất điển
hình để làm rõ nhận định của người nghiên cứu là chân thực, tin cậy.
Đọc thêm tại:
Đọc thêm tại:
- http://dautranhtamlytoipham.blogspot.com/2014/11/khai-niem-cua-toi-pham-phan-1.html
- http://dautranhtamlytoipham.blogspot.com/2014/11/nguyen-nhan-cua-toi-pham.html
- http://dautranhtamlytoipham.blogspot.com/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét