Trong nhiều tài liệu hiện nay, diễn biến của tội phạm
thưòng được gắn với thực trạng của tội phạm ở khía cạnh mức độ (định lượng). Do
vậy, thực trạng về tính chất (thường được gọi là cơ cấu và tính chất của tội phạm)
được ữình bày sau nội dung về diễn biến.(1) Điều này là chưa thật hợp lí vì diễn
biến cùa tội phậm không chỉ là diễn biến về sổ tội phạm cũng như số người phạm
tội. Những đặc điểm về tỉnh chất của tội phạm cũng có thể có sự thay đổi theo
thời gian và do vậy cũng có diễn biến của nó. Việc nghiên cứu diễn biến này là
cần thiết. Nghiên cứu diễn biến của tội phạm không thể chỉ giới hạn là nghiên cứu
diễn biến của tội phạm đơn thuần về số lượng mà cần phải mở rộng nghiên cứu diễn
biến của tội phạm cả về tính chất.
Nội dung cụ thể của hai yêu tố này được trinh bày
riêng trong phàn tiếp theo.
Các đặc điểm của tội phạm cần được chú ý khi nghiên
cứu tình hình tội phạm
- Đặc điểm “hiện” vặ đặc điểm “ẩn” của tội phạm:, Tội
phạm đã xảy ra luôn bao gồm hai phàn. Đó là phần “hiện” (hay còn được gọi là phần
“rõ”) và phần “ẩn”. Do vậy, có thể chia tội phani thành tội phạm rõ và tội phạm
ẩn. Trong đó, tội phạm rõ và tô phạm ẩn được hiểu như sau:
Tội phạm rõ là tội phạm đã được xử lí về hình sự và
đã được đưa vào thống kê tội phạm. Tội phạm đã được xử lí về hình sư bao gồm: Tội
phạm đã có bản án kết tội có hiệu lực pháp luật (kể cả trường hợp được miễn
trách nhiệm hình sự, được miễn hình phạt) và các trường hợp đã được xác định là
tội phạm nhưng dã bị đình chỉ mà không được xét xử vì lí do khác nhau như đã hết
thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, chủ thể thực hiện đã chết v.v..(1) Tội
phạm đã được xừ lí về hình sự như vậy được coi là tội phạm hiện hay tội phạm rõ
khi đã được phản ánh trong thống kê tội phạm. Tình hình tội phạm dựa trên thống
kê này mới chỉ là tình hình tội phạm rõ. Bên cạnh đó còn có tội phạm tuy đã xảy
ra nhưng không được thể hiện trong thống kệ tội phạm. Các tội phạm đã xảy ra mà
không được thể hiện ưong thống kê tội phạm như vậy được gọi là tội phạm ẩn. Việc
các tội phạm này không được thể hiện ữong thống kê tội phạm là do không được xử
lí về hình sự (không được phát hiện hoặc được phát hiện nhưng không được xử lí
về hình sự) hoặc đã được xử lí về hình sự nhưng chưa dứt điểm (chưa có bản án kết
tội có hiệu lực pháp luật) hoặc đã được xử lí dứt điểm về hình sự (đã có bản án
kết tội có tội có hiệu lực pháp luật) nhưng không được đưa vào thống kê tội phạm.
Việc không được xử lí về hình sự có thể do khách quan nhưng cũng có thê do lỗi
chù quan của các Cơ quan có trách nhiệm. Từ đó, tội phạm ẩn được phân thành tội
phạm ẩn khách quan và tội phạm ẩn chủ quan. Tội phạm ẩn do không được đưa vào
thống kê tội phạm được gọi là tội phạm ẩn do sai số thống kê.
Như vậy, tội phạm ẩn là các tội phạm đã thực tể xảy
ra nhưng không được thể hiện trong thống kê tội phạm vì không được phát hiện,
không được xử lí hoặc không được đưa vào thống kê tội phạm.
Đọc thêm tại:
Đọc thêm tại:
- http://dautranhtamlytoipham.blogspot.com/2014/11/tinh-hinh-toi-pham-nhung-van-e-chung_11.html
- http://dautranhtamlytoipham.blogspot.com/2014/11/tinh-hinh-toi-pham-nhung-van-e-chung_10.html
Từ khóa tìm kiếm nhiều: ngành tâm lý học tội phạm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét