Tuy nhiên, trên thực tế chúng ta không trực tiếp có
được từ thống kê tội phạm các số liệu về tội phạm rõ theo đúng nghĩa bởi hai lí
do. Thứ nhất, chúng ta không có thống kê theo tiêu thức “bản án két tội đã có
hiệu lực pháp luật” mà chi có thống kê theo các giai đoạn tố tụng, trong đó có
thống kê tội phạm trong giai đoạn xét xử sơ thẩm. Thứ hai, thời điểm tội phạm xảy
ra không trùng với thời điểm diễn ra các hoạt động tố tụng, giữa thời gian diễn
ra xét xử sơ thẩm và thời gian tội phạm xảy ra ỉuôn có khoảng cách có thể là
khoảng cách giữa năm này với năm khác. Tuy nhiên, chúng ta có thể và trên thực
tế các công trình nghiên cứu cũng thường sừ dụng sổ liệu thống kê tội phạm
trong giai đoạn xét xử sơ thẩm là số liệu cơ bàn khi đánh giá tình hình tội phạm
vì đây là sổ liệu gần đúng nhất, là số liệu sát nhất với số liệu đúng ra phải
có.
- Đặc điểm về phạm vi: Tội phạm luôn gắn với các phạm
vi - phạm vi đối tượng, phạm vi không gian và phạm vi thời gian. Phạm vi đối tượng
thường có ba mức độ: Phạm vi tất cả các tội phạm, phạm vi nhóm tội phạm (như
nhóm tội tham nhũng, nhóm tội xâm phạm sở hữu...) và phạm vi tội phạm cụ thể
(như tội giết
(1) Cách hiểu cụ thể về tội phạm rõ và tội phạm ẩn
giữa các tác già có thể chưa thật thống nhất với nhau. Tuy nhiên, điều này cũng
không thật quan trọng vì sự phân chia chi có tính tương đối. Điều quan trọng là
khi nghiên cứu tình hình tội phạm, người nghiên cứu phải hiểu ràng, các số liêu
thong kê chính thức mới chi phàn ánh được một phần cùa tội phạm.
(2) Hiện nay, có thể sử dụng số liệu thống kê cũa Cục
thống kê tội phạm thuộc Viện kiềm sát nhân dân tôi cao. Khi nghiên cứu có thể sừ
dụng đồng thời các số liệu của người, tội nhận hối lộ. Ngoài ra, các phạm vi đó
còn có thể được giới hạn tiếp bởi đặc điểm nhất định của tội phạm (như giới hạn
về chủ thề, về nạn nhân hoặc về loại lỗi...) hoặb được giói hạn bởi phạm vi
ngành, lĩnh vực xảy ra (như lĩnh vực xây dựng, lĩnh vực ngân hàng hoặc ngành tư
pháp). Phạm vi về không gian có thể là phạm vi toàn cầu, phạm vi khu vực, phạm
vi toàn quốc, phạm vi vùng (như các tỉnh miền núi phía Bắc, các tỉnh đông băng
sông Cửu Long), phạm vi địa phương (như thành phố Hà Nội, tỉnh Sóc Trăng). Phạm
vi thời gian có thể là khoảng thời gian 5 năm, 10 năm hoặc trong giới hạn bởi mốc
bắt đầu và mốc kết thúc nào đó. Tội phạm có thể gan với các phạm vi thời gian
khác nhau. Tuy nhiên, phạm vi thời gian cần nghiên cứu tối thiểu thường là 5
năm vì đó là thời gian cần ửiiết để kết quả nghiên cứu, khảo sát có thê có đủ
cơ sở giúp đánh giá được tĩnh hình tội phạm cũng như giải thích được nguyên
nhân cùa tội phạm.
Đặc điểm về phạm vi của tội phạm đòi hỏi khi nghiên
cửu tỉnh hình tội phạm, người nghiên cứu phải xác định rõ ràng ngay từ đầu các
phạm vi này. Trong cả quá trình nghiên cứu, các phạm vi này luôn luôn phải được
tuân thủ một cách thống nhất.
Đọc thêm tại:
Đọc thêm tại:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét